, còn được gọi là Monomyth, là một mô típ kể chuyện cơ bản và phổ biến trong thần thoại, văn học dân gian, tôn giáo và văn học trên khắp thế giới. Khái niệm này được nhà nghiên cứu Joseph Campbell phát triển trong cuốn sách kinh điển của ông, The Hero with a Thousand Faces (Người hùng với ngàn khuôn mặt).){kind=small}
Ý tưởng cốt lõi của Monomyth:
Campbell cho rằng có một cấu trúc kể chuyện cơ bản mà nhiều câu chuyện vĩ đại trên thế giới tuân theo, dù có khác biệt về văn hóa và thời gian. Đó là hành trình của một người hùng trải qua một cuộc phiêu lưu, vượt qua thử thách, giành chiến thắng trong một cuộc khủng hoảng quyết định và trở về nhà với sự thay đổi hoặc biến đổi.
12 Giai đoạn của Hành trình Người hùng
Theo Christopher Vogler, một nhà biên kịch Hollywood đã đơn giản hóa và phổ biến hóa công trình của Campbell:
1. Thế giới Bình thường (The Ordinary World)
Giới thiệu người hùng trong môi trường quen thuộc của họ.
2. Lời kêu gọi Phiêu lưu (The Call to Adventure)
Một sự kiện hoặc thông tin làm gián đoạn cuộc sống bình thường của người hùng và mời họ bước vào một thế giới xa lạ.
3. Sự Từ chối Lời kêu gọi (Refusal of the Call)
Người hùng ban đầu ngần ngại hoặc từ chối lời kêu gọi phiêu lưu vì sợ hãi, bất an hoặc muốn giữ nguyên trạng.
4. Gặp gỡ Người cố vấn (Meeting the Mentor)
Người hùng gặp một người hướng dẫn hoặc cố vấn, người cung cấp sự giúp đỡ, lời khuyên và động lực để họ chấp nhận cuộc hành trình.
5. Vượt qua Ngưỡng cửa Đầu tiên (Crossing the First Threshold):
Người hùng cuối cùng chấp nhận lời kêu gọi và bước vào thế giới phiêu lưu, rời bỏ sự an toàn của thế giới quen thuộc.
6. Thử thách, Đồng minh và Kẻ thù (Tests, Allies, and Enemies):
Người hùng đối mặt với nhiều thử thách, kết bạn với đồng minh và chạm trán với kẻ thù khi họ học hỏi về thế giới mới và phát triển kỹ năng.
7. Tiến đến Hang động Sâu nhất (Approach to the Inmost Cave):
Người hùng tiến gần đến thử thách lớn nhất hoặc trung tâm của cuộc khủng hoảng, thường phải đối mặt với những nỗi sợ hãi sâu thẳm nhất của bản thân.
8. Cuộc Thử thách Tột cùng (The Ordeal)
Đây là cuộc khủng hoảng lớn nhất trong cuộc hành trình, một thử nghiệm sống còn mà người hùng phải đối mặt. Họ có thể trải qua một sự "chết đi" (theo nghĩa đen hoặc tượng trưng) và sau đó hồi sinh.
9. Phần Thưởng (The Reward)
Sau khi vượt qua thử thách, người hùng giành được một phần thưởng, có thể là một vật phẩm, kiến thức, sự hiểu biết sâu sắc hoặc sự hòa giải.
10. Con đường Trở về (The Road Back)
Người hùng bắt đầu hành trình trở về thế giới bình thường, nhưng họ có thể phải đối mặt với những thử thách mới trên đường đi.
11. Sự Hồi sinh (The Resurrection)
Người hùng phải đối mặt với một thử thách cuối cùng, nơi họ chứng minh rằng họ đã thay đổi và học được những bài học từ cuộc hành trình. Đây là một sự thanh tẩy hoặc biến đổi cuối cùng.
12. Sự Trở về với Thuốc trường sinh (The Return with the Elixir):
Người hùng trở về thế giới bình thường, mang theo một "thuốc trường sinh" - một kho báu, bài học hoặc khả năng mới - có sức mạnh biến đổi thế giới như họ đã từng biết.
Tầm quan trọng của Monomyth:
Hiểu cấu trúc câu chuyện
Nó cung cấp một khuôn khổ để phân tích và hiểu cấu trúc cơ bản của nhiều câu chuyện khác nhau.
Gợi cảm hứng sáng tạo
Nó có thể giúp người kể chuyện tạo ra những câu chuyện hấp dẫn và có sức cộng hưởng với khán giả ở mức độ sâu sắc.
Kết nối văn hóa
Nó cho thấy những chủ đề và mô típ phổ quát trong các nền văn hóa khác nhau.
Tuy nhiên, cần lưu ý:
Không phải mọi câu chuyện đều tuân theo tất cả 12 bước một cách chính xác. Đây là một khuôn mẫu linh hoạt và các câu chuyện có thể bỏ qua hoặc kết hợp các bước.
Monomyth không phải là một công thức cứng nhắc. Nó là một công cụ để hiểu và tạo ra những câu chuyện mạnh mẽ, nhưng sự sáng tạo và độc đáo của người kể chuyện vẫn là yếu tố then chốt.
Tóm lại, Hành trình của Người hùng hay Monomyth là một khái niệm mạnh mẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cấu trúc sâu sắc của nhiều câu chuyện vĩ đại và có thể là một nguồn cảm hứng quý giá cho những người muốn kể chuyện hấp dẫn.
